ΜΠΑΣΜΟΣ

‘Μπασμός’ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΠΑΣΜΟΣ, ΜΑΛΑΓΡΑ, ΤΑΙΣΜΑ, GROUND BAIT η όπως αλλιώς θέλετε μπορείτε να το πείτε . Βασικά μιλούμε για το ίδιο πράγμα και σίγουρα θα υπάρχουν και καμιά ντουζίνα αλλά ονόματα, ανάλογα με την περιοχή που κατάγεται κάποιος.Όπως υποσχεθήκαμε σε προηγούμενο άρθρο θα ασχοληθούμε με αρκετά θέματα που έχουν σχέση με την τεχνική που συνηθίσαμε να λέμε ‘Εγγλέζικο’ αλλά και με άλλες ψαρευτικές τεχνικές.Επιλέξαμε για αυτή την έκδοση το θέμα ‘Μπασμός’ με αφορμή μια πρόσφατη συζήτηση που είχαμε με έναν Αιγύπτιο για το πώς θα μπορούσαμε να προσελκύσουμε στο δόλωμα και το αγκίστρι μας τα περιβόητα γατόψαρα του Νείλου. Η συζήτηση εκείνη με έπεισε ότι οι ψαράδες όλου του κόσμου, ανεξάρτητα σε ποιο γεωγραφικό χώρο και αν ζουν, σκέφτονται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Θέλουν να ΞΕΓΕΛΑΣΟΥΝ το ψάρι να φάει το δόλωμα τους. Και για να το πετύχουν αυτό χρησιμοποιούν όλη την πανουργία του ανθρώπινου μυαλού.Ένας τρόπος λοιπόν με τον οποίο προσπαθούμε να προσελκύσουμε τα ψάρια κοντά μας και κατά συνέπεια και κοντά στο αγκίστρι μας είναι να τους προσφέρουμε ένα δωρεάν γεύμα. Με αυτό τον τρόπο τα δελεάζουμε να έλθουν σε μας, να ξεθαρρέψουν και να μείνουν μέχρι να τους προσφέρουμε και το αγκίστρι μας που χωρίς πρόβλημα θα το βάλουν στο στόμα τους. Αυτό λοιπόν το ‘δωρεάν γεύμα’ το ονομάζουμε ‘ΜΠΑΣΜΟ’ Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού θα χρησιμοποιήσουμε τον όρο αυτό σαν μια γενικότερη περιγραφή (generic). Όπως θα δούμε στην συνέχεια υπάρχουν άπειρες παραλλαγές, άπειρες συνταγές, άπειρος αριθμός εμπορικών ετικετών και ακόμη ποιο άπειρες απόψεις των ψαράδων για το τι είναι το καλύτερο. ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΩΣ? Τον μπασμό μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε πριν, κατά την διάρκεια και κάποτε και μετά το ψάρεμα μας.Βασικό κριτήριο είναι ο τόπος και αν έχουμε προηγούμενη γνώση και εμπειρία από ένα τόπο.Ας πούμε ότι κάποιος θέλει να ψαρέψει Κυπρίνους σε ένα φράκτη αλλά δεν ξέρει τίποτε για το μέρος . Κάποιος άλλος θέλει να ψαρέψει κέφαλους σε ένα μόλο αλλά δεν είναι βέβαιος αν υπάρχουν καν κέφαλοι στον τόπο εκείνο.Και οι δυο έχουν τις πληροφορίες τους αλλά…… στο τέλος της ημέρας δεν έχουν εμπιστοσύνη κανενός.Να λοιπόν η περίπτωση εκείνη που ο ψαράς πρέπει να ‘σπουδάσει’, να ‘μελετήσει’, να ‘στήσει’ έναν νέο για τον ίδιο τόπο. Δύσκολη περίπτωση, κοπιώδης, πολυέξοδη αλλά σίγουρα πάρα πάρα πολύ αποδοτική.Εκείνο που θα πρέπει να κάνει λοιπόν ο ψαράς είναι να πηγαίνει συστηματικά στον ίδιο τόπο να ταΐζει, να κάνει παρατηρήσεις και να φεύγει.Μα….Τι επιδιώκουμε θα ερωτήσει κάποιος? Η απάντηση είναι ξεκάθαρη. Θέλουμε να δημιουργήσουμε στα ψάρια ΣΥΝΗΘΕΙΑ. Σιγά σιγά ανακαλύπτουν το εστιατόριο που τους προσφέρει δωρεάν τροφή και μαθαίνουν να έρχονται πλέον εκεί επιφυλακτικά στην αρχή και άφοβα μετά για να φανε. Ο αφωσιώμένος ψαράς, με την συστηματικότητα και την υπομονή του καταφέρνει να κερδίσει με τον τρόπο αυτό την πρώτη μάχη. Έχει κερδίσει έναν τόπο. Το πολυπόθητο ‘τοπούδι’ που όλοι μας πεθυμούμε…. αλλά πούντο;Στην συνέχεια θα πρέπει να πούμε ότι το είδος της τροφής που θα χρησιμοποιήσουμε εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το είδος η τα είδη των ψαρικών που έχουμε στο στόχαστρο μας. Μεγάλη σημασία έχει επίσης η παρουσίαση της τροφής. Αν, ας πούμε, θα την προσφέρουμε στο ‘πιάτο’ η πεταμένη στο τραπέζι. Ελπίζω να καταλαβαίνεται την παρομοίωση.Ας πάρουμε όμως καλύτερα ένα αληθινό παράδειγμα.Ο φίλος μου ο Σωτήρης αποφάσισε να αλλάξει τόπο διότι εκεί που πάει για ψάρεμα ‘εγεμωσεν άσχετους’ όπως λεει. Θέλει να δοκιμάσει σε ένα σημείο στην περιοχή της Πετούντας που είναι συνδυασμός άμμου και βράχων.Καθημερινά λοιπόν, μετά την δουλειά, ετοιμάζει τον μπασμό του και βουουρρρρρρ.Το ‘μενού’ του αποτελείται από 4 πιάτα. Το πρώτο είναι διάφορα ψωμιά ζυμωμένα με τέτοιο τρόπο που μοιάζουν με ζυμάρι. Το δεύτερο πιάτο είναι έτοιμος πολτός σαρδέλας από το εμπόριο. Το τρίτο είναι κομματάκια κατεψυγμένης γαρίδας, κομματάκια από φιλέτο κοτόπουλο, φιλετάκια ψιλοκομμένα από σαρδέλα και μερικά μπικατίννια από προηγούμενα ψαρέματα. Το επιδόρπιο είναι και πάλι ψωμί αλλά αυτή την φορά αζημίωτο.Φτάνει στον τόπο του και δεδομένου ότι η θάλασσα είναι ‘καλή’ αποφασίζει να ρίξει τον μπασμό του.Πρώτα θα πλάσει μπάλες από ζυμωμένα ψωμιά. Για συνοχή έχει ρίξει μέσα στο μείγμα του και λίγο αλεύρι ενώ για βάρος έχει προσθέσει και λίγη άμμο.Μερικές μπάλες θα τες ρίξει με το χέρι ενώ άλλες με τον καταπέλτη για να πανε πολύ πιο μακριά.Στην συνέχεια βγάζει από την σίκλα του τον έτοιμο πολτό που από πριν τον έχει βάλει σε τέσσερα παλαιά γυναικεία καλσόν σε μέγεθος μπάλας του τένις. Όταν ρίχνει τες μπάλες αυτές τις έχει δεμένες με παλιά μισίνα για να μπορεί στην επόμενη φορά να τες βγάλει έξω…… όχι να μολύνουμε με ναύλων και τον τόπο!!!!Και ενώ ρίχνει αυτά ο φίλος μας, έτσι για αλλαγή, ρίχνει μέσα μέσα και κανένα κομμάτι ψωμί στην επιφάνεια. Εργάζεται αλλά το μάτι του περιεργάζεται συνέχεια. Ψάχνει να δει αν κινείται κάτι. Αν υπάρχει δραστηριότητα. Οτιδήποτε γίνεται τον ενδιαφέρει.Μετά που έχει ρίξει όλα αυτά με προσοχή και σύστημα, κάθεται λίγο και παρακολουθεί τα ψωμιά στην επιφάνεια. Λίγο πριν να φύγει, και πάλι ο καταπέλτης σε δράση για να στείλει στο σημείο που θέλει τα κομματάκια από την γαρίδα ,την σαρδέλα και τα άλλα.Αυτή η ιστορία μπορεί να κρατήσει λίγο η πολύ. Κατά την όρεξη του κάθε ενός. Ο Σωτήρης ξεκίνησε από την Δευτέρα και ο σκοπός του είναι να ψαρέψει τον τόπο το Σάββατο το απόγευμα μέχρι το πρωί της Κυριακής η όσο αντέξει.Τι προσπάθησε να κάνει ο Σωτήρης? Το ξαναλέμε. Προσπάθησε να φτιάξει ένα νέο τόπο. Να συνηθίσει τα ψάρια να έρχονται σε ένα μέρος για δωρεάν τροφή και ταυτόχρονα έχει προσπαθήσει να τους δώσει και κάποια είδη τροφής που αργότερα θα χρησιμοποιήσει για δόλωμα.Θα πρέπει να πούμε στο σημείο αυτό ότι ο φίλος μας ο Σωτήρης έχει βγάλει εντελώς από το μενού του την οποιαδήποτε ψαροτροφή. Δεν τον νοιάζει λέει αν είναι καλό δόλωμα. Όπως τονίζει πάντα στις κουβέντες του, κάποτε διάβασε στο Φόρουμ του Περιοδικού ΤΟ ΨΑΡΕΜΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ότι οι ψαροτροφές μολύνουν το περιβάλλον και η αλόγιστη χρήση τους τελικά μόνο καταστροφή μπορεί να φέρει. Από τότε έγινε φανατικός των φυσικών συστατικών. Από το εμπόριο παίρνει μόνο μυρωδικά, αμπούλες και κάποια άλλα που θεωρεί ότι δεν θα του χαλάσουν το ψάρεμα που τόσο αγαπά.Σάββατο απόγευμα, καλά καλά δεν πήγε δυο, και ο Σωτήρης ήδη έφτασε στον τόπο του. Πρώτη μεγάλη χαρά ότι είναι μόνος του μαζί με τον σύντροφο του. Μεγάλη ανακούφιση αφού το είχε αγωνιά μήπως και ξόδεψε όλων αυτό τον κόπο, και χρήμα, τόσες μέρες για το τίποτε.Οι καιρικές συνθήκες τον ικανοποιούν απόλυτα και στην συζήτηση αποφασίζει να ψαρέψει μέχρι και μια ώρα μετά την δύση με ‘Εγγλέζικο’ και στην συνέχεια με ελαφριά μουρμουροκάλαμα μέχρι το πρωί.Πρώτη του λοιπόν ενέργεια είναι να στήσει το καρεκλάκι του και θα βάλει πρόχειρα την βάση του καλαμιού (bankstick) σε κάποια θέση.Αμέσως μετά θα ρίξει μερικές μπάλες μπασμό και θα συνεχίσει με το στήσιμο των καλαμιών του, την ετοιμασία κάποιων δολωμάτων και κάποιες άλλες δουλειές για να μην τες έχει όταν θα σκοτεινιάσει.Στην συνέχεια θα ξεκινήσει την βυθομέτρηση του και το στήσιμο του φελλού του που είναι waggler 6γραμμαριων με δυνατότητα να μπαίνει και χημικό φωτάκι στην κορυφή.Κατά την διαδικασία αυτή και πάλι θα ρίξει δυο τρεις μπάλες μπασμο.Όταν τελείωση και με αυτό θα κάνει ένα μικρό διάλειμμα για καφέ, το τσιγάρο το έκοψε διότι κατάλαβε ότι μόνο κακό του έκανε, και μετά ‘έσω έτοιμος’ για την μάχη.Δεν θα ασχοληθούμε με οτιδήποτε άλλο παρά με τον μπασμο που έριξε σήμερα.Ο σημερινός μπασμος είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τες προηγούμενες μέρες.Ο σημερινός δεν έχει σκοπό να ταΐσει τα ψάρια. Εκείνο που θέλει να κάνει, και το τονίζω με μεγάλη έμφαση, είναι ΝΑ ΕΡΕΘΙΣΗ ΤΗΝ ΟΡΕΞΗ ΤΩΝ ΨΑΡΙΩΝ χωρίς όμως να τα ταΐζει.Το μυστικό αυτή την περίπτωση είναι ο τρόπος που γίνεται ο μπασμος και τα υλικά που έχει χρησιμοποιήσει ο πολυμήχανος Σωτήρης. Ο μπασμος αυτός μόλις πέσει μέσα στο νερό διαλύεται σε μικροσκοπικά στοιχεία τα οποία κατεβαίνουν αργά προς τον βυθό ενώ αφήνουν στο κατέβασμα τους και μια ελαφριά λαδιά από τα αρωματικά που έχουν προστεθεί.Η μόνη εξαίρεση του κανόνα είναι μερικά μπικατίνια (maggots) που έχει βάλει μεσα .στο μείγμα του λίγο πριν το ρίξει στο νερό. Αντιλαμβάνεστε ότι το δόλωμα του φίλου μας είναι το σκουληκάκι αυτό. Όπως μας εξηγεί, αν θα δόλωνε κάτι άλλο, ας πούμε μικρές ζωντανές γαριδούλες, τότε θα έβαζε μερικές τέτοιες μέσα αφού λογικά θα τις είχε σκοτώσεις προηγουμένως.Βεβαίως, και πάλι μπορούν να υπάρξουν πολλές παραλλαγές του τι μπορεί να κάνει ο κάθε ένας αλλά η ουσία είναι μια. Να ερεθίσουμε την όρεξη των ψαριών χωρίς να τα ταΐσουμε.Η ιστορία μας συνεχίζεται με μια πολύ καλή ψαριά απο τον Σωτήρη και τον σύντροφο του. Όλη εκείνη η δουλειά δεν πήγε χαμένη. Το ευχαριστήθηκαν και θα ξαναέρθουν την Τετάρτη που έχουν άδεια από την εργασία τους για ολοήμερο. Σήμερα παραμέλησαν λίγο τους κέφαλους και υποψιάζονται ότι η περιοχή κρατά ‘τέρατα’Με αυτές τες σκέψεις ξεκινούν να ξεστήνουν τα εργαλεία τους. Βασικός και απαράβατος κανόνας για την παρέα είναι να μην αφήσουν πίσω ούτε ίχνος από σκουπίδι. Ακόμη και κάποια παλιά σκουπίδια άλλων μαζεύονται και πάνε για τον σκουπιδοτενεκέ στο σπίτι. Μπράβο τους. Μακάρι να το κάναμε όλοι μας!!Τελευταίο και καλύτερο είναι ο μπασμος του αποχαιρετισμού. Είναι το ευχαριστώ στα ψάρια για τις ωραίες στιγμές που τους χάρισαν. Ο Σωτήρης, μαζεύει στην σίκλα του όλα τα υπόλοιπα που τους έχουν μείνει από δολώματα, μπασμούς, σάντουιτς, μπισκότα, κριτσινια, και τα ανακατεύει με λίγο θαλασσινό νερό και άμμο στην σίκλα του.Τελειώνει το μείγμα και το πλάθει σε μπάλες. Άνετος όπως πάντα, και με την βοήθεια του καταπέλτη του, στέλνει τις μπάλες αυτές στα ψάρια για ΝΑ ΦΑΝΕ αυτή την φορά. Να φανέ μέχρι αύριο που θα ξαναέρθει να τα επισκεφθεί με νέες λιχουδιές. ΣΥΝΤΑΓΕΣΛάθος καταλάβατε. Δεν θα σας δώσω καμία ‘μυστική συνταγή’ για μπασμους.Εξάλλου ΔΕΝ υπάρχει.Εκείνο που πρέπει να πούμε είναι ότι υπάρχουν δυο ειδών υλικά που μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει για να φτιάξει τους μπασμους του.Πρώτον είναι τα υλικά που ευρίσκονται στα ράφια των μπακκάλικων της γειτονιάς η των υπεραγορών όπως διάφορα αλεύρια, πουργούρι, ψωμιά, λαδιά , σπόροι, κονσέρβες και δεκάδες η εκατοντάδες αλλά. Μαζί με αυτά είναι και φρέσκα η κατεψυγμένα ψάρια, καλαμάρια, όστρακα κλπ κλπ.Δεύτερον είναι τα έτοιμα μείγματα που έχουν στα ράφια τους τα καταστήματα ειδών αλιείας. Για τους σκοπούς του άρθρου αυτού ζητήσαμε από τον φίλο μας τον Μαριαννο του Super Action στο Παραλίμνι να μας βοηθήσει με κάποια δείγματα από την τεράστια ποικιλία που διαθέτει στο κατάστημα του. Για μένα το υπ’ αριθμό ένα υλικό είναι η αλεσμένη καπήρα. Την χρησιμοποιώ για περισσότερα από σαράντα τόσα χρόνια, σε θάλασσα και γλυκά νερά, στην Κύπρο και σε πολλές άλλες χώρες και πότε μα πότε δεν με πρόδωσε.Ακόμη και από μόνη της με λίγο νεράκι και είναι ικανή για φοβερά αποτελέσματα. Ας πάμε όμως σε εκείνο που έχει μεγάλη σημασία. Εκτός από το τι και πόσα υλικά θα βάλουμε στον μπασμο, πολύ μεγαλύτερη σημασία έχει ο τρόπος που θα παρασκευάσουμε το μείγμ&alp