Μάνες και μονοδόλια

Πρόκειται για σκουλήκια, όπου η ουσιαστική διαφορά τους βρίσκεται στο μέγεθος. Πώς ψαρεύουν πώς δολώνονται και ποια ψάρια προτιμούν τις μάνες και τα μονοδόλια;

Φ1 Μάνες και μονοδόλια
Φ2. Μονοδόλια
Φ3 Κόβοντας τις μάνες για δόλωση σε παραγάδι
Φ4 Μάνες κομμάτια δολωμένες σε παραγάδι.

Μάνα.

Η μάνα είναι ένα σκληρό σκουλήκι πουμπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο την ημέρα όσο και το βράδυ, με πολύ καλά αποτελέσματα χάρις στο φώσφορο που διαθέτει εξωτερικά. Συνήθως κόβεται και δολώνεται σε κομμάτια, αρκεί να καλύπτουν το αγκίστρι, αλλά σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί ολόκληρη, αν στην περιοχή που ψαρεύουμε υπάρχουν μεγάλο ψάρια.
Η μάνα είναι ένα σκουλήκι το οποίο συναντάμε σε αμμουδερούς βυθούς, ως επί το πλείστον ρηχούς έως αρκετά ρηχούς, το μέγεθος της ποικίλει, με μέσο όρο τα δέκα με δεκαπέντε εκατοστά, ενώ το πάχος της είναι περίπου ενάμισι εκατοστό.
Η άγρια μάνα έχει πιο κόκκινο χρώμα από τη συνηθισμένη, με ραβδώσεις σε όλο της το σώμα, σε αντίθεση με την κανονική που έχει πιο λείο σώμα και χρώμα ανοικτό καφέ ή γκρι ρόζ.

Η δόλωσή της
Για το ψάρεμα από την ακτή, υπάρχουν δύο τρόποι με τους οποίους μπορούμε να τη δολώσουμε:
α) Να την πλέξουμε πάνω στο αγκίστρι
β) Να την περάσουμε κατά μήκος του αγκιστριού σαν μονοδόλι. Ο πρώτος μάς εξασφαλίζει μεγαλύτερες αντοχές στην περίπτωση που υπάρχουν μικρά ψάρια στην περιοχή, ενώ ο δεύτερος παρουσιάζει το δόλωμα πιο φυσικό μέσα στο νερό, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι πιθανότητες μας για μεγαλύτερα ψάρια.
Για να σταθεροποιήσουμε καλύτερα το δόλωμα μας πάνω στο αγκίστρι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ελαστικό νήμα, το οποίο διατίθεται σε όλα τα καλά καταστήματα ειδών αλιείας και αποτελεί μία πολύ πρακτική λύση.
Οι μάνες θεωρούνται ιδανικές για να δολώσουμε παραγάδι , γιατί αποτελούν μία από τις πιο οικονομικές λύσεις, ενώ σε ορισμένες περιόδους του χρόνου μπορεί να αποφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα.
Για το παραγάδι, αντίθετα με ότι συμβαίνει στο ψάρεμα από την ακτή, η μάνα δολώνεται αφού πρώτα κοπεί σε μικρές ροδέλες, τις οποίες πλέκουμε δύο - τρεις φορές πάνω στο αγκίστρι, αφήνοντας το αρπάδι να προεξέχει (φωτο 2).

Αν πρόκειται να δολωθεί σε παραγάδι, τότε με ένα κοφτερό μαχαίρι, τη σχίζουμε από τη μια πλευρά κατά μήκος και την ανοίγουμε διάπλατα. Αφού αφαιρέσουμε τυχόν άμμο που έχει στο εσωτερικό, την κόβουμε σε μικρά, μακρόστενα κομματάκια όπως περίπου κόβουμε το καλαμάρι.
Άλλος τρόπος είναι με ένα ψαλιδάκι να την κόψουμε σε ροδέλες ανάλογες με το μέγεθος των αγκιστριών μας και να τη δολώσουμε.
Το ίδιο ισχύει αν πρόκειται να δολωθεί σε πεταχτάρια ή μονάγκιστρα (φοτο 3). Η υπόλοιπη μάνα δεν ψοφάει αλλά συνεχίζει να παραμένει ζωντανή μέχρι να την κόψουμε ροδέλες ολόκληρη.
Τη μάνα την περνάμε κεντητά στο αγκίστρι, αφήνοντας την ακίδα να εξέχει μαζί με ένα μικρό περίσσευμα δολώματος προς τη μεριά της ακίδας ή να τη δολώσουμε όπως δολώνουμε το καλαμάρι και τη σουπιά.
Πρόκειται για πολύ ανθεκτικό δόλωμα αφού μπορεί να διατηρηθεί ζωντανό μια περίπου εβδομάδα, η συντήρηση του γίνεται είτε μέσα σε θαλασσινό νερό - όπου το νερό δεν πρέπει να ξεπερνά το ένα δάχτυλο - είτε μέσα σε βρεγμένη εφημερίδα με θαλασσινό ασφαλώς νερό σε ψυγείο.

Μονοδόλι ή χαλκιδεικο

Το μονοδόλι είναι θα λέγαμε μια μικρή μάνα, όπου ο μέσος όρος τον μεγέθους του είναι γύρω στα επτά εκατοστά περίπου (φωτο 4). Το προκλητικό χρώμα του, η ικανότητά του να φωσφορίζει και οι ελκυστικές κινήσεις που κάνει δολωμένο, το αναγάγουν σε ένα από τα καλύτερα δολώματα, ενώ η συντήρησή του δεν διαφέρει από τη μάνα.

Η δόλωσή του
Η δόλωση του Χαλκιδέικου διαφέρει από τον τρόπο δόλωσης της μάνας, διότι σε καμία περίπτωση δεν το κόβουμε κομμάτια. Το σκουλήκι περνάμε κεντητά, ενώ το αγκίστρι διαπερνάει το σώμα του και δολώνεται ολόκληρο, εξ ου και το όνομά του «Μονοδόλι».
Μπορούμε ακόμη να το δολώσουμε απλά περνώντας το αγκίστρι από το σωληνωτό κορμί του και να βγάλουμε το αρπάδι του αγκίστρου απ’ έξω.
Το πεταχτάρι, είναι ο κύριος τρόπος που χρησιμοποιείται, σπάνια δε, στο παραγάδι και τη καθετή.
Είναι καλό δόλωμα για τσιπούρες, λυθρίνια και σαργούς, ενώ το μελανούρι και το λαβράκι δύσκολα αντιστέκονται στη προκλητικότητά του.